ناآرامی‌های سیاسی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا باعث شده که از سرمایه‌گذاران گرفته تا توریست‌ها نسبت به این منطقه با احتیاط بیشتری رفتار کنند. در همین حال آن دسته از کشورهای منطقه که واردکننده نفت محسوب می‌شوند نیز به خاطر افزایش بهای موادخام و خوراکی زیان بیشتری را متحمل می‌شوند. به همین خاطر همه آنها به جز مراکش در سال گذشته کاهش درآمد سرانه و افزایش بیکاری جوانان را تجربه کردند. دولت‌ها در واکنش به این افزایش بهای موادسوختی و خوراکی، به افزایش هزینه‌های دولتی بابت بالابردن دستمزدها و همچنین افزایش میزان یارانه‌های پرداختی روی آورده‌اند؛ اقدامی که باعث افزایش میانگین کسری مالی دولت‌های منطقه تا نزدیک هشت‌درصد شده است. در همین حال دولت‌ها برای تامین هزینه‌هایشان از اعتبارات مالی بهره گرفته‌اند و در نتیجه دست بخش خصوصی از اینگونه اعتبارات کوتاه مانده است؛ روندی که به تضعیف بیشتر بخش خصوصی می‌انجامد.
در میان کشورهای واردکننده نفت در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا که شامل کشورهایی مانند جیبوتی، مصر، اردن، لبنان، موریتانی، مراکش، پاکستان و تونس می‌شود، طی سال گذشته فعالیت اقتصادی و در نتیجه رشد اقتصادی به شدت کند شد به‌طوری که میانگین رشد اقتصادی این کشورها از 4/3 درصد به 2/2 درصد کاهش یافت. در این کشورها حتی افزایش دستمزدها و مخارج دولتی بابت یارانه‌ها نیز باعث نشده که مصرف‌کنندگان اثر افزایش قیمت‌ها را در زندگی خود احساس نکنند. در همین حال بیشتر دولت‌های واردکننده نفت منطقه نیز به خاطر فشار اجتماعی ناشی از افزایش قیمت‌ها بخش بیشتر منابع خود را به افزایش یارانه‌ها اختصاص داده‌اند و در نتیجه بخش‌هایی مانند سرمایه‌گذاری، با کمبود منابع مواجه شده‌اند. به علاوه افزایش معافیت‌های مالیاتی نیز به عامل دیگری برای کاهش درآمدهای دولتی تبدیل شده است. همچنین انتظار می‌رود که فشار تورمی در کشورهایی مانند مصر، اردن، مراکش و تونس افزایش یابد چرا که دولت‌های این کشورها قصد دارند بخشی از یارانه‌ها را قطع کنند. البته دیگر کشورها می‌توانند امیدوار باشند که با کاهش قیمت‌های جهانی، از میزان تورم آنها نیز کاسته شود.
اما در میان کشورهای صادرکننده نفت در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا شرایط نسبتا متفاوتی حکمفرماست چراکه نرخ تورم در بیشتر این کشورها کمتر از پنج‌درصد است. البته در این میان کشورهایی مانند لیبی، سودان و یمن به خاطر کاهش ارزش پول و همچنین نیاز به واردات برخی اقلام غیرخوراکی، تورمی 20 درصدی را تجربه می‌کنند و تورم در ایران به خاطر اصلاح نظام پرداخت یارانه‌ها از این میزان نیز فراتر رفته است. در این کشورها تقاضای اجتماعی و همچنین افزایش درآمدهای نفتی باعث شده تا مخارج دولتی به میزان قابل توجهی افزایش یابد. در کشورهای صادرکننده نفت منطقه، بدون در نظر گرفتن کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، میزان کسری مالی دولت‌ها به‌طور متوسط به میزان یک‌سوم افزایش یافته و این در شرایطی است که بهای نفت صادراتی این کشورها بیشتر از 100 دلار بوده است (کسری بودجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس نیز افزایش یافته اما به میزان یک‌پنجم). اگرچه عوامل ایجاد تورم در لیبی تا حدی برطرف شده اما برای دیگر کشورهای صادرکننده نفت انتظار نمی‌رود که نرخ تورم تا پایان سال 2012 میلادی کاهش یابد.
سال سخت
ناآرامی‌های سیاسی سال گذشته میلادی همچنان بر اقتصاد منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا سایه‌افکنده و در سال 2012 به لحاظ اقتصادی سالی حتی سخت‌تر را برای کشورهای منطقه رقم زده است. در همین حال عواملی بیرونی مانند کند شدن رشد اقتصاد جهان، بحران بدهی‌ها در منطقه یورو و نگرانی در مورد اقتصاد چین نیز بر چالش‌های داخلی منطقه افزوده شده‌اند، به همین خاطر حفظ ثبات اقتصادی به چالشی اساسی برای کشورهای منطقه تبدیل شده است و در این میان ایجاد اصلاحات در ساختارهای اقتصادی ضروری به‌نظر می‌رسد. نخستین اقدامی که دولت‌ها باید انجام دهند کنترل هزینه‌های دولتی (برای مثال از طریق هدفمند ساختن یارانه‌ها) است و در همین حال باید ساختاری از تامین اجتماعی ایجاد شود که بتواند از اقشار کم‌درآمد در مقابل مشکلات ناشی از اصلاح یارانه‌ها حفاظت کند.
صندوق بین‌المللی پول
آرش پورابراهیمی
نرخ تورم قیمت مصرف کننده برای برخی از کشورهای صادرکننده نفت در منطقه
| الجزایر | 2،3 | 3،6 | 4،9 | 5،7 | 3،9 | 4،5 | 5،5 | 4،5 |
| بحرین | 0،9 | 3،3 | 3،5 | 2،8 | 2،0 | 1،0 | 1،0 | 1،5 |
| ایران | 13،3 | 18،4 | 25،4 | 10،8 | 12،4 | 21،3 | 21،8 | 18،2 |
| عراق | 53،2 | 30،8 | 2،7 | 2،2- | 2،4 | 6،0 | 7،0 | 6،0 |
| کویت | 1،9 | 5،5 | 10،6 | 4،0 | 4،0 | 4،7 | 3،5 | 4،0 |
| لیبی | 2،6- | 6،2 | 10،4 | 2،4 | 2،5 | 14،1 | 1،9 | 2،3- |
| عمان | 0،5 | 5،9 | 12،6 | 3،5 | 3،3 | 4،0 | 3،2 | 3،0 |
| قطر | 4،7 |
13،8 | 15،0 | 4،9- | 2،4- | 2،0 | 4،0 | 4،0 |
| عربستان سعودی | 0،3 | 4،1 | 9،9 | 5،1 | 5،4 | 5،0 | 4،8 | 4،4 |
| امارات متحده عربی | 4،4 | 11،1 | 12،3 | 1،6 | 0،9 | 0،9 | 1،5 | 1،7 |
| یمن | 11،5 | 7،9 | 19،0 | 3،7 | 11،2 | 17،6 | 17،1 | 14،1 |
نرخ تورم سالانه در کشورهای منطقه
| نام منطقه | میانگین سال های 2000 تا 2006 | سال 2007 | سال 2008 | سال 2009 | سال 2010 | سال 2011 | سال 2012 (پیش بینی) | سال 2013 (پیش بینی) |
| منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا MENA | 5،6 | 10،2 | 14،7 | 6،2 | 7،0 | 9،8 | 10،0 | 8،9 |
| کشورای واردکننده نفت در منطقه MENA | 3،9 | 6،6 | 13،5 | 7،0 | 7،5 | 7،1 | 7،7 | 8،3 |
| کشورهای صادرکننده نفت در منطقه MENA | 6،2 | 11،3 | 15،0 | 5،9 | 6،8 | 10،6 | 10،6 | 9،1 |
نرخ تورم قیمت مصرف کننده برای برخی از کشورهای واردکننده نفت در منطقه
| نام کشور | میانگین سال های 2000 تا 2006 | سال 2007 | سال 2008 | سال 2009 | سال 2010 | سال 2011 | سال 2012 (پیش‌بینی) | سال 2013 (پیش‌بینی) |
| افغانستان | - | 8،6 | 30،5 | 8،3- | 0،9 | 13،8 | 5،2 | 4،9 |
| مصر | 5،0 | 9،5 | 18،3 | 11،7 | 11،4 | 10،3 | 10،8 | 11،9 |
| اردن | 2،7 | 4،7 | 13،9 | 0،7- | 5،0 | 4،4 | 4،9 | 5،9 |
| لبنان | 1،3 | 4،1 | 10،8 | 1،2 | 4،5 | 5،0 | 4،0 | 3،3 |
| مراکش | 1،7 | 2،0 | 3،9 | 1،0 | 1،0 | 0،9 | 2،0 | 2،5 |
| پاکستان | 5،0 | 7،8 | 10،8 | 17،6 | 10،1 | 13،7 | 12،0 | 12،5 |
| تونس | 2،9 | 3،4 | 4،9 | 3،5 | 4،4 | 3،5 | 5،0 | 4،0 |
